Υπαραχνοειδής αιμορραγία

Ονομάζεται η αιμορραγία μεταξύ εγκεφάλου και αραχνοειδούς μήνιγγας (μιας εκ των μεμβρανών που τον περιβάλλουν).

Συνηθέστερη αιτία αυτόματης υπαραχνοειδούς αιμορραγίας είναι ραγέν ανεύρυσμα εγκεφάλου. Άλλες αιτίες αποτελούν οι αρτηριοφλεβώδεις δυσπλασίες, οι όγκοι κλπ.

Ανευρύσματα εγκεφάλου είναι απλοϊκά περιοχές των αγγείων του εγκεφάλου με αδύνατα τοιχώματα, που προδιαθέτουν σε ρήξη και υπαραχνοειδή αιμορραγία.

Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Έντονη, αιφνίδιας έναρξης κεφαλαλγία, συνήθως ινιακά (περιγράφεται σα χτύπημα με ρόπαλο στο πίσω μέρος του κεφαλιού)
• Τάση προς έμετο
• Φωτοφοβία
• Αυχενική δυσκαμψία
• Μειωμένο επίπεδο συνείδησης

Η αρχική διάγνωση γίνεται με αξονική τομογραφία εγκεφάλου. Σε αμφίβολες περιπτώσεις, χρήσιμη είναι και η οσφυονωτιαία παρακέντηση ή η μαγνητική τομογραφία με ειδικές ακολουθίες. Μόλις τεθεί η διάγνωση, είναι απαραίτητη η άμεση επικοινωνία με νευροχειρουργό.

Η ρήξη ανευρυσμάτων και η συνοδός υπαραχνοειδής αιμορραγία είναι κατάσταση με σημαντική θνητότητα και νοσηρότητα. Η πλειοψηφία όσων επιβιώνουν, δεν επιστρέφουν στην προηγούμενη ποιότητα ζωής.

Η αντιμετώπιση της υπαραχνοειδούς αιμορραγίας δύναται να διαχωριστεί σε:

• Ενέργειες για να αποφευχθεί περαιτέρω αιμορραγία
• Ενέργειες για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες και επιπλοκές της ήδη υπάρχουσας αιμορραγίας

Για να αποφευχθεί περαιτέρω αιμορραγία, πρέπει να διασφαλιστεί ότι η περιοχή που αιμορράγησε δε θα αιμορραγήσει εκ νέου, καθώς δεύτερη αιμορραγία είναι διπλάσια φονικότερη από την πρώτη. Αυτό πρέπει να γίνει το αμεσότερο δυνατό από τη διάγνωση και συνίσταται σε αποκλεισμό του ανευρύσματος από την υπόλοιπη εγκεφαλική κυκλοφορία. Οι μέθοδοι είναι δύο:

• Κρανιοτομία και clipping του ανευρύσματος
• Ενδαγγειακά με coiling

Μετά από μεγάλες πολυκεντρικές μελέτες, η ενδαγγειακή αντιμετώπιση έχει δείξει υπεροχή και καλύτερα αποτελέσματα έναντι της χειρουργικής μεθόδου για την αντιμετώπιση ανευρυσμάτων. Δεν παύει, ωστόσο, να είναι μια απόφαση που πρέπει να εξατομικεύεται μετά από συνεννόηση εξειδικευμένων νευροχειρουργών και επεμβατικών νευροακτινολόγων.

Η ήδη υπάρχουσα αιμορραγία δύναται να προκαλέσει με τη σειρά της αριθμό επιπλοκών:

• Υδροκέφαλο (συνήθως τοποθετείται EVD)
• Υπονατριαιμία (συνήθως αντιμετωπίζεται σε περιβάλλον ΜΕΘ)
• Αγγειόσπασμο (αντιμετωπίζεται ενδαγγεικά ή σε περιβάλλον ΜΕΘ με κατάλληλη αγωγή)

Η αντιμετώπιση περιστατικών υπαραχνοειδούς αιμορραγίας απαιτεί συνεργασία ομάδας νευροχειρουργού, νευρολόγου, επεμβατικού νευροακτινολόγου, ιατρών ΜΕΘ.